Σταύρος Καραγεωργάκης

Πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε στα ελληνικά για πρώτη φορά ένα από τα πιο κλασικά βιβλία της οικολογικής σκέψης, Η Οικολογία της Ελευθερίας του Μάρεϊ Μπούκτσιν. Πρόκειται για ένα έργο τόσο θεμελιώδες για το οικολογικό κίνημα και την ανάπτυξη της οικολογικής σκέψης όσο η Σιωπηλή Άνοιξη της Ρέιτσελ Κάρσον ή το Walden του Ντέιβιντ Θορώ. Ο Μάρεϊ Μπούκτσιν (Murray Bookchin: 1921-2006) είναι ένας από τους πιο αγαπητούς οικολόγους στοχαστές του ελληνικού αναγνωστικού κοινού και για να το καταλάβει κανείς αρκεί να δει τον αριθμό των μεταφρασμένων βιβλίων του στα ελληνικά [γύρω στα 20 (!!!), αν συμπεριλάβουμε και κάποια εκτενή άρθρα του που έχουν κυκλοφορήσει με τη μορφή βιβλίου].

Αυτό το βιβλίο επικεντρώνει στο πιο επιτακτικό ερώτημα. Στο πλαίσιο αυτό, διερευνούμε τους κινδύνους που εγκυμονεί για το περιβαλλοντικό κίνημα, την αριστερά και τη δεξιά αυτό που εμείς ονομάζουμε καταστροφολογία, και εξετάζουμε επίσης τη μακάβρια όψη της καθημερινής καταστροφής. Η καταστροφολογία θεωρεί ότι η κοινωνία οδηγείται στην κατάρρευση, είτε αυτή είναι οικονομική, οικολογική, κοινωνική ή πνευματική. Συχνά, αλλά όχι πάντοτε, αυτή η κατάρρευση θεωρείται ως μια μεγάλη εκκαθάριση, μέσα από την οποία θα γεννηθεί μια νέα κοινωνία.

Είναι πολύ ευχάριστο το γεγονός δημοσιεύονται πολλά έγκριτα πονήματα για την περιβαλλοντική εκπαίδευση στην ελληνική βιβλιογραφία, όχι τόσο μεταφρασμένα συγγράμματα, αλλά έργα ελλήνων μελετητών και πανεπιστημιακών. Θα μπορούσαμε όμως να αναφέρουμε ότι η μονογραφία του Αλέξανδρου Γεωργόπουλου με τίτλο «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Ζητήματα Ταυτότητας» αποτελεί για διάφορους λόγους κάτι το ιδιαίτερο. Αυτό που σίγουρα την κάνει ιδιαίτερη είναι η απορία που δημιουργεί για το κατά πόσον πρόκειται για ένα βιβλίο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, όπως μαρτυρεί ο τίτλος (Περιβαλλοντική Εκπαίδευση) ή για ένα βιβλίο για την περιβαλλοντική εκπαίδευση, όπως αφήνει να εννοηθεί ο υπότιτλος (Ζητήματα ταυτότητας).