"Παιδεία, εκπαίδευση, αξίες -σημειωτική προσέγγιση", της Αναστασίας Χριστοδούλου

Το βιβλίο είναι μια επιστημονική μελέτη που έχει στόχο τη σημειωτική ανάλυση των σκοπών της παιδείας και της εκπαίδευσης, ως φορέων αξιών, σε τρία κείμενα, που έχουν επιλεγεί ως θεσμικά κείμενα, τόσο  από τον ελλαδικό, όσο και  από τον διεθνή χώρο.

Συγκεκριμένα επιλέχτηκαν από τον ελλαδικό χώρο τα θεσμικά κείμενα:

• Το Σύνταγμα της Ελλάδος, άρθρο 16, εδάφιο 2 (σκοπός της παιδείας)
• Νόμος 1566/1985 Δομή και λειτουργία της Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης (άρθρο 1  α-ε). Σκοποί των βαθμίδων υποχρεωτικής εκπ/σης (αρθρα 3.1, 4.1, 5.1
• Από τον Διεθνή χώρο: Έκθεση της Διεθνούς Επιτροπής  για την Εκπαίδευση στον 21^ο αιώνα (Προεδρεία J. Delors) Τίτλος: Εκπαίδευση – ο θησαυρός που κρύβει μέσα της – «Από την Οικονομική Ανάπτυξη στην Ανθρώπινη Εξέλιξη»

 Η ενδιαφέρουσα αυτή  μελέτη διερευνά το αξιακό φορτίο που φέρουν τα  τρία κείμενα, ορίζοντας μια σχέση μεταξύ τους όχι μόνο νοηματική αλλά και ιδεολογική, μέσα από γλωσσικές εκφράσεις, ως συνειδητές ή μη επιλογές.

Με δεδομένη την ανάγκη «ανακατεύθυνσης της εκπαίδευσης» λόγω της επιρροής της από πολλαπλούς  μεταβαλλόμενους παράγοντες (κοινωνικούς, πολιτικούς, οικονομικούς) και τη διεθνή ατζέντα ενδιαφέροντος για πολιτικές, οδηγίες, προτάσεις και τάσεις (ως Νέα εκπαίδευση αξιών), διαβλέπει την ανάγκη δημιουργίας συνθηκών, για ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον, που θα βασίζεται και θα προωθεί τις αξίες για ανάπτυξη,  σε συσχέτισή της με την ποιότητα ζωής (Έκθεση Delors), και με όραμα τη  διάσωση του πλανήτη, ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Τα αποτελέσματα αυτής της  έρευνας, μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο μέσα από διεπιστημονικές συνεργασίες νομοθετών, παιδαγωγών, κοινωνιολόγων, σχεδιαστών αναλυτικών προγραμμάτων, εκπαιδευτικών  και ανθρωπολόγων, ώστε οι μετασχηματισμοί στην εκπαίδευση να στοχεύουν σε έναν πολίτη του μέλλοντος με αξίες.

Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη:

Στο πρώτο μέρος παρουσιάζεται το θεωρητικό πλαίσιο της εργασίας σε τρία μέρη, που αφορούν: τους σκοπούς της εκπαίδευσης και τη σχέση της με την κοινωνία, το πλαίσιοτων αξιών (ορισμό - ταξινομήσεις) και το διεθνές πλαίσιο και η εκπαίδευση (Διεθνείς οργανισμοί, η Νέα Εκπαίδευση αξιών)

Το Δεύτερο μέρος του βιβλίου αφορά την Έρευνα: Τον σχεδιασμό και τη μεθοδολογία της έρευνας και ακολουθούν οι σημειωτικές αναλύσεις των κειμένων σε  δύο ενότητες (θεσμικά κείμενα της ελληνικής εκπαίδευσης και της Έκθεσης της UNESCO). Ακολουθούν τα Συμπεράσματα και η Βιβλιογραφία.

Δέσποινα Σουβατζή